Dieta SCD (ang. Specific carbohydrates diet) – jak sama nazwa wskazuje jest to dieta specyficznych węglowodanów. Polega na eliminacji produktów bogatych w węglowodany złożone (polisacharydów i disacharydów), lecz dozwolone jest spożywanie węglowodanów prostych (monosacharydów). Istotne jest również wykluczenie produktów mających w swoim składzie gluten. Jest głównie przeznaczona dla osób z: chorobą Leśniowskiego-Crohna (ChLC), wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (WZJG), zapaleniem uchyłków jelita, przewlekłej biegunki, ale także celiakii, mukowiscydozy i autyzmu. Natomiast trzeba zaznaczyć, że jak dotąd istnieje zbyt mało publikacji, które mogłyby potwierdzić pozytywny wpływ na przebieg niektórych z tych chorób.
Przykładowy jadłospis dla diety SCD w okresie remisji choroby:
Śniadanie: Placki szpinakowe
Składniki:
- szpinak,
- jajka,
- mleko bez laktozy,
- oliwa z oliwek.
(Do miski przekładamy szpinak, wybite jajka, mleko bez laktozy. Całą zawartość miski blendujemy do uzyskania jednolitej masy. Na patelni rozgrzewamy oliwę z oliwek i smażymy placki z jednej i drugiej strony po ok. 2-3 minuty na średnim ogniu).
II śniadanie: Koktajl jarmużowy
Składniki:
- jarmuż,
- banan,
- kiwi,
- natka pietruszki,
- woda.
(Jarmuż myjemy; banan i kiwi obieramy ze skórki; natkę pietruszki myjemy i wszystkie składniki przekładamy do naczynia. Dodajemy niewielką ilość wody i całość blendujemy do uzyskania jednolitego koktajlu.).
Obiad: Pieczony filet z kurczaka z warzywami i surówką
Składniki:
- filet z piersi kurczaka,
- oliwa z oliwek,
- papryka,
- brokuł,
- pieczarki,
- sałata lodowa,
- pomidor,
- cebula czerwona,
- oliwki,
- sok z cytryny/cytryna.
(Filet z kurczaka kropimy oliwą z obydwu stron i doprawiamy pieprzem i solą. Brokuł myjemy, kroimy na mniejsze różyczki. Pieczarki myjemy i kroimy w plastry. Paprykę również myjemy i kroimy w paski. Przygotowane warzywa oraz mięso przekładamy do naczynia żaroodpornego i pieczemy w nagrzanym piekarniku do 180 stopni przez ok. 20-30 min, aż warzywa stracą surowość. W tym czasie przygotowujemy surówkę. Wszystkie warzywa myjemy. Sałatę lodową siekamy, pomidora kroimy w plastry, cebulę czerwoną obieramy i kroimy w piórka, oliwki kroimy na pół. Dodajemy sok z cytryny i wszystko mieszamy. Upieczone mięso z warzywami podajemy z surówką).
Podwieczorek: Chłodnik z buraka i botwiny
Składniki:
- botwina,
- burak
- ogórek,
- koperek,
- kefir,
- jajko,
- sok z cytryny.
(Jajko gotujemy w wodzie na twardo. Buraki obieramy i kroimy w drobną kostkę, botwinkę myjemy i siekamy. Przekładamy je do garnka i zalewamy wodą. Dusimy pod przykryciem ok. 8-10 min. i odstawiamy do wystygnięcia. Następnie dodajemy kefir, pokrojony ogórek w kostkę, oraz drobno posiekany koperek. Całość mieszamy, doprawiamy do smaku i odstawiamy na kilka godzin do lodówki – warto jest przyrządzić potrawę rano. Schłodzony chłodnik podajemy w głębokim talerzu z dodatkiem połówek z ugotowanego na twardo jajka).
Kolacja: Pieczony pstrąg z szparagami i gotowanym kalafiorem
Składniki:
- pstrąg,
- szparagi,
- kalafior,
- cytryna,
- masło,
- natka pietruszki.
(Rybę płukamy, filetujemy i patroszymy. Rybę doprawiamy i środek ryby skrapiamy sokiem z cytryny i dodajemy kostki masła i umytą, posiekaną natkę pietruszki. Szparagi myjemy, odcinamy twarde końcówki i wraz z rybą przekładamy do naczynia żaroodpornego i pieczemy przez ok. 15 min. temperaturze 180 stopni, aż warzywa i ryba stracą swoją surowość i szparagi będą miękkie. W międzyczasie gotujemy różyczki z kalafiora w osolonej wodzie. Upieczonego pstrąga z szparagami przekładamy na talerz i podajemy z ugotowanymi różyczkami kalafiora).
Autor: Mariusz Matejko
Źródła dla całej serii CuDownych diet:
- https://aliant.com.pl/diety-specjalne-dla-pacjentow-z-chorobami-zapalnymi-jelit/
- https://poland.nestlenutrition-institute.org/sites/default/files/documents-library/publications/secured/9d891037c9eda6e9d24ed3f9f0951964.pdf
- https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/choroby-ukladu-pokarmowego/dieta-fodmap—zasady-i-zastosowanie/
- https://5wszk.com.pl/wp-content/uploads/2019/08/zalecenia_zywieniowe_w_nieswoistych_chorobach_zapalnych_jelit.pdf
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jgh.13686
- https://www.mdpi.com/2072-6643/9/3/292/htm
- https://pdfs.semanticscholar.org/2b9b/4bf34d8a3d94e388fc954258a99a050ac23d.pdf
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3896778/
