Marycha, zioło, trawka. To tylko kilka z wielu nazw na roślinę (konopie), która dzieli ludzi na tych, którzy popierają jej spożywanie chwaląc jej właściwości zdrowotne i wpływ na samopoczucie, oraz na tych którzy uważają ją za substancję która powinna zostać zakazana argumentując to otumaniającym wpływem na społeczeństwo, występowaniem efektów ubocznych oraz możliwością wystąpienia uzależnienia fizycznego.
Z biegiem lat osób należących do grupy pierwszej przybywa, włączając w to również badaczy i osoby z kręgów medycznych. Dochodzą nowe badania , które pokazują pozytywne działanie stosowania marihuany w różnych jednostkach chorobowych, mówi się o wielu prozdrowotnych korzyściach odczuwanych przez pacjentów, a coraz więcej państw umożliwia jej legalny zakup. W Polsce możliwość legalnego zakupu marihuany na receptę dostępna jest od 17 stycznia 2019 roku.
Jak wygląda dostęp do niej oraz jak może wpływać na stan zdrowia osób chorujących na NZJ?
Jakie substancje zawarte w marihuanie odpowiadają za jej właściwości?
CBD – posiada za to właściwości przeciwbólowe, przeciwzapalne, uspokajające, poprawiające samopoczucie, nie posiada właściwości psychoaktywnych
THC – również posiada właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne, oraz dodatkowo posiada właściwości psychoaktywne powodujące tzw. “haj”
Marihuana medyczna jest hodowana i produkowana pod ściśle określonymi normami jakości. Zawartość określonych składników oraz ich stosunek musi być znany i jest ściśle monitorowany.
Dobór odpowiedniej dawki medycznej marihuany odbywa się na zasadzie miareczkowania i możliwy jest podczas współpracy pacjenta z lekarzem. Leczenie polega na zastosowaniu najniższych dawek i stopniowym ich zwiększaniu, tak aby dobrać najniższą skuteczną dawkę terapeutyczną, a więc ilości zapewniających efekt terapeutyczny, przy jednoczesnym zminimalizowaniu ryzyka wystąpienia skutków ubocznych.
Dlaczego miałaby być skuteczna w NZJ?
Badania przedkliniczne wskazują, że aktywacja receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2 ma biologiczny wpływ na przewód pokarmowy. Efekty ich aktywacji obejmują m.in.:
- zahamowanie motoryki przewodu pokarmowego,
- zahamowanie wydzielania jelitowego,
- zmniejszony refluks kwaśny, i ochrona przed stanami zapalnymi,
- promowanie gojenia się ran nabłonkowych w tkance ludzkiej.
Działanie to może u pacjentów powodować:
- Zmniejszenie bólu brzucha
- Spokojniejszy sen i łatwiejsze zasypianie
- Zmniejszenie bólów brzucha
- Zmniejszenie ilości wypróżnień
- Poprawa samopoczucia
Należy przy tym niestety od razu zaznaczyć, że tak jak to bywa z metodami leczenia, nie każda działa tak samo dla każdego pacjenta. Część pacjentów może być oporna na działanie marihuany i nie zgłaszać poprawy stanu zdrowotnego po jej stosowaniu.
Najczęstsze efekty uboczne?
- spowolnienie reakcji – po spożyciu zakazane jest prowadzenie pojazdów
- uczucie kołatania serca
- zwiększone ciśnienie
- uczucie głodu
- obniżenie koncentracji
- chwilowe stany lękowe
Co mówią badania?
Zastosowania medycznej marihuany w leczeniu chorób zapalnych jelit (European Journal of Gastroenterology & Hepatology. 2019 rok):
W czasie obserwacji wynoszącej 44 miesiące, 127 badanych leczyło się medyczną marihuaną z dawkami dobranymi indywidualnie.
WYNIKI:
– niewielki, ale statystycznie istotny przyrost masy ciała średnio o 2 kg w ciągu roku,
– zapotrzebowanie na inne leki zostało znacznie zmniejszone.
– osłabieniu uległo nasilenie objawów u pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna.
– brak wpływu używania konopi indyjskich na status społeczny lub zawodowy pacjentów
– wzrost odsetka osób aktywnych zawodowo z 65% do 74%.
Związek między używaniem konopi a powikłaniami związanymi z chorobą Leśniowskiego-Crohna
WYNIKI:
- użytkownicy marihuany rzadziej mieli: aktywną chorobę z przetokami i ropień w jamie brzusznej
Konopie indyjskie wywołują odpowiedź kliniczną u pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna: prospektywne badanie kontrolowane placebo
WYNIKI:
- Prawie połowa badanych pacjentów biorących udział w badaniu osiągnęła remisję choroby po zastosowaniu marihuany
Mimo, że badania pokazujące użyteczność stosowanie medycznej marihuany w NZJ są obiecujące, to jej stosowanie nadal jest wątpliwe z powodu niewielkiej ilości badań wykonywanej na małej ilości chorych. Doniesień tych jednak z biegiem czasu będzie coraz więcej ze względu na legalizację marihuany w coraz większej ilości krajów oraz badania, które są obecnie w trakcie realizacji.
Wyniki badań są bardziej obiecujące w grupie osób chorujących na chorobę Leśniowskiego Crohna.
Metody stosowania i koszt?
1. SZUSZ:
- o zawartości tylko CBD i/lub CBG z THC
- o zawartości tylko CBD i/lub CBG bez THC
- rekomendowaną drogą podania jest waporyzacja.
- Pacjent chcący rozpocząć terapię musi więc zaopatrzyć się w specjalne urządzenie – waporyzator. W dużym skrócie sprzęt ten służy do podgrzania surowca do ok. 220°C – 230°C, następnie pacjent wdycha opary uwolnionych związków bioaktywnych przez specjalny ustnik lub napełnia balon waporyzacyjny, którego zawartość może zużyć w ciągu 4 godzin od napełnienia.
- marihuanę leczniczą w postaci suszu można także przyjmować doustnie. Pogrzana do odpowiednie temperatury w potrawach działa tak samo, jak kiedy ją wdychamy. Sposoby jej przyrządzania w potrawach także ustala z pacjentem lekarz.
- inhalacje mogą na początku drapać w gardło dlatego warto mieć wtedy obok siebie wodę
- KOSZT: waporyzator około 400 zł + 5 gram suszu kosztuje aktualnie około 300/400 zł
OLEJKI:
- można zakupić w internecie, nie zawierają one substancji psychoaktywnych THC –
- należy dokładnie sprawdzać certyfikaty takich olejków – w Internecie dużo jest oszustów, najlepiej też zapytać swojego lekarza gdzie najlepiej zakupić taki olejek.
- należy pamiętać, że jego dawkę i częstotliwość przyjmowania ustala lekarz.
- może być on stosowany razem z suszem marihuany leczniczej.
- KOSZT: cena jednego olejku 10 ml z certyfikatem jakości w zależności od stężenia waha się w granicach od 150 zł do nawet 500 zł
Jak zdobyć medyczną marihuanę?
W teorii lekarz każdej specjalności może wypisać receptę na medyczną marihuanę jednak w praktyce może być ciężko znaleźć lekarza na NFZ, który wystawi na nią receptę ze względu na brak doświadczenia w prowadzeniu takich terapii.
W Polsce powstają już centra leczenia medyczną marihuaną, gdzie pracują osoby szerzej zajmujące się tym tematem, do których mogą zgłaszać się pacjenci w celu udzielenia porad i informacji dotyczącej leczenia marihuaną poprzez wypisanie na nią recept.
Warto również wspomnieć, że lekarz wystawia również zaświadczenie dla osoby będącej na terapii medyczną marihuaną, które mówi o tym, że Pacjent może posiadać przy sobie susz konopny z THC – zaświadczenie to wydaje się dla odpowiednich służb.
STOSOWANIE I WSKAZÓWKI:
- dawkę i częstotliwość przyjmowania ustala lekarz
- stosuje się ją metodą miareczkowania, zaczynając od niskich dawek stopniowo ją zwiększając
- nie ma ściśle określonych dawek jak pacjent ma ją zażywać
- jeżeli choroba jest dobrze kontrolowana za pomocą leków nie sięgaj po marihuanę
PORADY:
- ubezpiecz się w zdrowe przekąski, bo powoduje uczucie głodu
- warto zaopatrzyć się w testy wykrywające narkotyki w ślinie (można zakupić w aptece), jednak należy też pamiętać, że możemy mieć zawartość thc w krwi, nawet kiedy nie będzie jej w ślinie)
- warto zaopatrzyć się w wodę bo susz pali w gardło
Historia stosowania medycznej marihuany przez pacjentkę chorą na chorobę Crohna:
“ Dlaczego zdecydowałam się na leczenie medyczną marihuaną?
Zaczynała się pandemia, a w związku ze stresem nią wywołanym u mnie zaczynało się również zaostrzenie. Pojawiły się bardzo silne bóle brzucha. To był tak mocny ból, że potrafił sparaliżować mnie na kilkanaście sekund, nie pozwalał mi się ruszać. Do tego oczywiście standardowo miałam biegunki i inne objawy Crohna. Bałam się leków przeciwbólowych. Mój organizm bardzo źle reaguje na większość leków.
W poradni leczenia bólu lekarz anestezjolog zaproponował mi wtedy leczenie medyczną marihuaną. Dokładnie suszem do waporyzacji (inhalacji). Dostosował dla mnie odpowiednie dawki. Lekarz zalecał mi dawkę dostosowując ją do mojego aktualnego stanu zdrowia i wyników badań.
Byłam w stałym kontakcie z lekarzem zgłaszając samopoczucie na terapii. U mnie medyczna marihuana pomogła na silne bóle, zatrzymała biegunki, uspokoiła jelita, poprawiła samopoczucie, dała spokojny sen “
Autor: Wiktor Trzop
Źródła:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31567639/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30825109/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23648372/
